Giải pháp tiết kiệm năng lượng trong chiếu sáng đô thị TP Hà Nội, từ kế hoạch đến hành động

22

Triển khai, thực hiện kế hoạch số 72/KH- UBND ngày 17/3/2023 của Ủy ban nhân dân Thành phố Hà Nội (UBND TPHN) về Nâng cao chất lượng, hiệu quả hệ thống chiếu sáng công cộng đô thị trên địa bàn thành phố Hà Nội, giai đoạn 2021-2025”, ngày cuối tháng 5/2024, tại TPHN, Sở Xây dựng TPHN đã kết hợp với các Sở Ban, Ngành TPHN, Hội Chiếu sáng Việt Nam (CSVN), các chuyên gia, các đối tác tổ chức Hội thảo khoa học: Giải pháp tiết kiệm năng lượng trong chiếu sáng đô thị Thành phố Hà Nội.

Toàn cảnh Hội thảo

Mục tiêu kế hoạch

Thực hiện chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 07/5/2020 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường tiết kiệm điện giai đoạn 2020-2025, có yêu cầu “Triển khai các giải pháp công nghệ tiêt kiệm điện trong CSCC, sử dụng thiết bị chiếu sáng hiệu suất cao, tiết kiệm điện cho 100% công trình CSCC chuẩn bị đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp; Đẩy nhanh lộ trình thực hiện tự động hóa chiếu sáng theo khung thời gian và điều kiện thời tiết của các công trình CSCC ”; Đảm bảo chiểu sáng theo quy chuẩn, an toàn, hiệu qủa và tiết kiệm điện.

Theo đó, UBND TPHN đã ban hành kế hoạch số 72/KH- UBND ngày 17/3/2023 về Nâng cao chất lượng, hiệu quả hệ thống chiếu sáng công cộng đô thị trên địa bàn thành phố Hà Nội, giai đoạn 2021-2025  giao  Sở Xây dựng Hà Nội là đầu mối chủ trì thực hiện Ọuy chuẩn Quốc gia QCVN 07-7:2016/BXD của Bộ Xây dựng về CSCCĐT trên địa bàn TPHN, chủ động đề xuất, điều chỉnh cho phù hợp yêu cầu và đặc điểm của Thành phố; Tiếp tục hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật và xây dụng kế hoạch, chương trình cải tạo đầu tư xây dựng hệ thống chiếu sáng (HTCS), tiêu chí kỹ thuật cho việc sử dụng đèn LED trên HTCS Thành phố. Đảm bảo HTCS đáp ứng các yêu cầu về chiếu sáng đô thị.

Nội dung kế hoạch và giải pháp thực hiện

Trên cơ sở thực trạng hệ thống CSĐT trên địa bàn TPHN, Sở xây dựng đã cùng các Sở, Ban, Ngành, các đơn vị của TPHN tham mưu, trình với UBNDTP nội dung hạng mục, kinh phí, đề xuất, triển khai các giải pháp để UBND Thành phố phê duyệt,  thực hiện “Kế hoạch nâng cao chất lượng, hiệu quả hệ thống CSCCĐT trên địa bàn TPHN”.

Chiếu sáng đường Thanh Niên – Hà Nội do Hapulico thiết kế, thi công lắp đặt

Theo Kế hoạch, trong thời gian 03 năm  từ 2023 đến 2025, Thành phố sẽ đầu tư 2.100 tỷ đồng, từ nguồn vốn ngân sách và các nguồn vốn hợp pháp khác, tập trung thực hiện thành công các nội dung sau:

1/ Xây dựng và phê duyệt đồ án Quy hoạch cấp điện và chiếu sáng đô thị thành phố Hà Nội giai đoạn 2023-2030, tầm nhìn đến năm 2050

2/ Mở rộng phạm vi hoạt động và từng bước nâng cấp Trung tâm điều khiển chiếu sáng Thành phố:

a/ Mở rộng phạm vi giám sát điều khiển đến các tủ điều khiến chiếu sáng trên hệ thống: Lắp đặt các bộ điều khiển giám sát phục vụ kết nối các tủ điều khiển chiếu sáng với Trung tâm điều khiển chiếu sáng Thành phố. Năm 2022, đã có 1.898/2.794 tủ (đạt tỷ lệ 67,9%) tủ điện đuợc lắp thiết bị kết nối giám sát điều khiển. Theo tiến độ, từ năm  2023 đến 2025 sẽ lắp đặt thiết bị điều khiển cho 896 tủ còn lại và các tủ dự kiên tiếp nhận quản lý sau đầu tư của các công trình.

b/ Thí điểm thực hiện điều khiển/giám sát đến các điểm đèn chiếu sáng (khối lượng 1.000 bộ) đèn tại khu vực trung tâm Thành phố.

3/Xây dựng cơ sở dữ liệu, số hóa công tác quản lý hệ thống chiếu sáng công cộng (HTCSCC) Thành phố, cập nhật trên bản đồ GIS. Thời gian thực hiện: 2 năm 2023 – 2024.

Hội nghị “Triển khai các giải pháp đảm bảo cung ứng điện cao điểm hè, phát động sử dụng điện tiết kiệm vào hiệu quả năm 2024” 

4/ Xây dựng, nâng cấp HTCS trên địa bàn các huyện và thị xã: Xây dựng mới HTCS tại các tuyến đưòng quốc lộ, tỉnh lộ chưa có HTCS trên địa bàn Thành phố, ưu tiên các tuyến đưòng có mật độ giao thông cao, các tuyến đường có vai trò quan trọng đối với phát triển kinh tế – xã hội trên địa bàn.  Khối lượng thực hiện 44 công trình. Thời gian thực hiện: 3 năm 2023 – 2025.

5/ Lăp đặt bổ sung 350 km hệ thống CSCC tại các ngõ, xóm trên địa bàn Thành phố: Lắp đặt HTCS tại các tuyến ngõ, xóm hiện chưa có chiểu sáng tại 12 quận nội thành và các huyện, thị xã (không bao gôm các huyện: Đông Anh. Gia Lâm, Đan Phượng, Hoài Đức, Thanh Trì trong lộ trình lỉên quận).

6/ Cải tạo, nâng cấp HTCS hiện có, thay thê các cột chiếu sáng cũ (loại cột bê tông ly tâm, các vị trí đèn chiếu sáng lắp trên cột điện hạ thế) kết họp với công tác chỉnh trang hạ tầng kỹ thuật, hạ ngầm đường dây cáp điện lực, thông tin đi nổi trên các tuyến phố do các đơn vị điện lực, viền thông thực hiện. Khối lượng thực hiện 91 công trình, Thời gian thực hiện 3 năm (2023-2025).

 Đèn LED BORDO Chiếu sáng đường Liễu Giai – Văn Cao, Hà Nội do Cty Hapulico thiết kế, lắp đặt 

7/ Từng bước thay thế bộ đèn LED trong hệ thống CSCC trên địa bàn Thành phố: Thay thế các bộ đèn công nghệ cũ bằng các bộ đèn mới công nghệ LED trên các tuyến phổ có HTCS ổn định, thời hạn sử dụng đèn công nghệ cũ trên 10 năm tại địa bàn các quận và 05 huyện: Đông Anh, Đan Phượng, Gia Lâm, Hoài Đức, Thanh Trì và thị xã Sơn Tây. Khối lượng thực hiện: 50.000 bộ đèn; Tổng mức đầu tư dự kiển: 560 tỷ đồng; Thời gian thực hiện: 3 năm 2023 – 2025.

8/ Thí điểm ứng dụng cột đa năng để cải tạo HTCS khu vực trung tâm Thành phố. Thay thế các cột đèn chiếu sáng hiện có tại khu vực trung tâm Thành phố bằng các cột đèn chiếu sáng đa năng có thê kết họp lấp đặt khẩu hiệu tuyên truyền dọc thân cột,… có kích thước phù họp. Lắp camera giám sát, bộ thu phát wifi,… Khối lượng thực hiện 100 cột đèn; Tổng mức đầu tư dự kiến: 5 tỷ đồng; Thời gian thực hiện: 3 năm 2023 – 2025.

9/  Chiếu sáng trang trí kiến trúc (1) Chiếu sáng các công trình di tích lịch sử, chiếu sáng kiến trúc các công trình tiêu biểu: Chiếu sáng kiến trúc các cầu bắc qua sông Hồng; các công trình di tích lịch sử, kiến trúc nổi bật (cột cờ Hà Nội, trụ sơ: Văn phòng Trung ương Đảng. Văn phòng Chủ tịch nước, Thành ủy, UBND Thành phô. Quận ủy, UBND các quận,… ).  (2). Chiếu sáng cánh quan: Chiếu sáng mặt tiền các tòa nhà có kiên trúc đẹp, để đảm bảo đồng bộ trong chiếu sáng trang trí, khu vực các địa điểm tổ chức phố đi bộ: Tổng mức đầu tư dự kiến: 145 tỷ đồng; Thời gian thực hiện: 3 năm 2023 – 2025.

Hapulico phục hồi biểu tượng rồng tại phố Lê Trọng Tấn, Q. Hà Đông, Hà Nội.

10/ Thí điểm ứng dụng năng lượng tái tạo (năng lượng mặt trời, năng lượng gió) trong chiếu sáng công. Nghiên cứu, hoàn thiện việc sử dụng năng lượng mặt trời cho CSCC tại Thành phố, đặc biệt trong những thời điếm mùa đông, ít nắng lượng bức xạ mặt trời thu được thấp để rút kinh nghiệm trước khi triển khai nhân rộng trên địa bàn toàn Thành phố. Xây dựng tiêu chí kỹ thuật cho đèn LED việc sử dụng năng lượng tái tạo (năng lượng mặt trời, năng lượng gió) trong CSCC và xử lý ắc quy sau sử dụng. Lắp đặt thí điểm và từng bước nhân rộng hệ thống CSCC sử dụng năng lượng tái tạo (năng lượng mặt trời, năng lượng gió) tại các khu vực phù hợp. Khối lượng dự kiến thực hiện 100 cột đèn tại các khu vực, tuyến đường cách xa lưới điện cấp nguồn; Tổng mức đầu tư dự kiến: 5 tỷ đồng; Thời gian thực hiện dự án: 3 năm 2023 – 2025.

Về nguồn vốn và cơ chế thực hiện

Để thực hiện hoàn thành Kế hoạch trên, TP Hà Nội đã lập kế hoạch bố trí kinh phí 2.100 tỷ đồng, dự kiến được cân đối từ nguồn vốn ngân sách và các nguồn vốn hợp pháp khác. Tổng mức đâu tư được xác định làm cơ sở thực hiện công tác chuân bị đầu tư và đầu tư xây dựng theo kế hoạch bổ trí nguồn vốn thực hiện.

Thành phố khuyến khích nguồn đầu tư, huy động vốn góp tự nguyện của các tổ chức, cá nhân vào việc sư dụng điện trong CSCC tiết kiệm và hiệu quả; xây dựng HTCS kiến trúc và chiếu sáng mặt ngoài các công trình có ảnh hưởng lớn đến cảnh quan đô thị như: công trình kiến trúc cổ, công trình kiến trúc đẹp trên các tuyển phố chính, công trình cao ôc, công trình kêt cấu lớn.

Thành phố tăng cường phân cấp về đầu tư, trách nhiệm quản lý vận hành cho các quận, huyện, thị xã; nâng cao trách nhiệm cơ quan đầu mối chủ trì, quan hệ phối hợp quản lý giữa Sở, ngành Thành phố với UBND các quận, huyện, thị xã và trách nhiệm của các đơn vị chuyên ngành quản lý CSCC. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát thủ tục xây dựng cơ bản, chất lượng, tiến dộ trong việc thực hiện đầu tư xây dựng CSCCĐT. Kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực của các Chủ đầu tư được Thành phố giao triến khai các dự án CSCCĐT.

Từ kế hoạch đến hành động

Là cơ quan đầu mối thực hiện kế hoạch “Nâng cao chất lượng, hiệu quả hệ thống chiếu sáng CSCC trên địa bàn thành phố Hà Nội, giai đoạn 2021-2025” của Thành phố giao cho, cùng các giải pháp được TP phê duyệt, Sở Xây dựng Hà Nội đã chủ động tổ chức các hoạt động tuyên truyền, xúc tiến, hội nghị, hội thảo,…với các cấp, ngành, đối tác, doanh nghiệp. Với chủ đề: “Giải pháp tiết kiệm năng lượng trong chiếu sáng đô thị Thành phố Hà Nội” Hội thảo lần này đã thu hút sự quan tâm của gần 30 đại biểu là các nhà quản lý đến từ Bộ Công Thương, EVN, Sở Kế hoạch đầu tư, Hội Chiếu sáng Việt Nam, các chuyên gia trong lĩnh vực điện, chiếu sáng và năng lượng, các doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước,….

Các đại biểu tham gia Hội thảo

Với 10 tham luận và phát biểu tại Hội nghị, nội dung tập trung vào công tác quản lý, vận hành, khai thác hệ thống CSCCĐT tại TP Hà Nội; Công tác thay thế đèn LED trong hệ thống chiếu sáng đô thị TPHN của Trung tâm quản lý, hạ tầng kỹ thuật; Những khó khăn bất cập trong quá trình thực hiện chiếu sáng theo hướng tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường, giảm phát thải bằng 0 của Phòng quản lý cây xanh- chiếu sáng công trình ngầm Sở Xây dựng HN; Quản lý vận hành hệ thống CSCC TPHN của Cty Hapulico,… là những tham luận định hướng về thực trạng hoạt dộng CSCC trên địa bàn TPHN. Nêu ra những khó khăn, bất cập trong phân cấp quản lý, vận hành, đầu tư, khai thác Hệ thống CSCCĐT của Hà Nội, những giải pháp vừa đảm bảo tiết kiệm năng lượng, vừa đáp ứng được các nhu cầu phát triển chiếu sáng hiện đại, chiếu sáng xanh của Thủ đô trong điều kiện  nguồn lực đầu tư có hạn,…

Xây dựng hệ thống chiếu sáng Thông ming (CS Xanh ) cho TP Hà Nội, tham luận của TS Lê Hải Hưng đến từ Đại học Bách khoa Hà Nội; bài trình bày: “Đề xuất giải pháp CSCC đô thị thông minh giúp tiết kiệm năng lượng và giảm chi phí quản lý, vận hành,  khai thác” của Tập đoàn đầu tư Tập đoàn Đầu tư Công nghệ Nam Long và Tham luận giới thiệu các giải pháp công nghệ trên đèn đường LED Stanley của Cty Stanley đến từ Nhật Bản đã giới thiệu các khái niệm về đô thị thông minh, chiếu sáng thông minh,các công nghệ, giải pháp thực hiện thay thế đèn LED và những kinh  nghiệm trong nước và quốc tế về giải pháp để vận hành hệ thống CSCCĐT theo hướng tiết kiệm điện, bảo vệ môi trường  trong các đô thị thông minh,… Với góc độ chuyên gia trong lĩnh vực chiếu sáng, TS. Trần Đình Bắc đến từ Hội CSVN đề nghị với Sở XD Hà Nội cần tham mưu với Lãnh đạo TPHN nên định hướng, đưa thêm tiêu chí “Chiếu sáng vì sức khỏe cộng đồng” để đảm bảo Thủ đô xứng đáng với tên gọi: Hà Nội- Thành phố Hòa bình, sáng, xanh, sạch, đẹp.

Với chủ đề sát thực, đáp ứng mục đích yêu cầu đặt ra, Hội thảo đã giúp Sở Xây dựng và các Ban, Ngành TPHN có căn cứ, dữ liệu trong việc điều chỉnh, định hướng việc đầu tư công nghệ, phát triển nguồn lực, áp dụng các giải pháp tối ưu, hiệu quả tiết kiệm năng lượng trong việc triển khai các hoạt động chiếu sáng công cộng đô thị trên địa bàn TPHN.

Quang Hùng